‘Meer combinatiegemak, in alle levensdomeinen’
In 2019 onderzocht Femma de 30-urenwerkweek als voltijdse baan. Het doel? De combinatie van betaalde en niet-betaalde arbeid in evenwicht brengen, zodat er meer tijd zou vrijkomen voor zorg en netto vrije tijd. Is het experiment gelukt? Ilse De Vooght, beleidsmedewerker, licht toe.
Wat was de belangrijkste vaststelling in dit experiment?
Ilse De Vooght: ‘Ons onderzoek liep in samenwerking met de VUB en met het Onderzoekscentrum voor Kind en Samenleving. Samen met hen hebben we de resultaten van de kortere werkweek geanalyseerd. Voor ons was het ook belangrijk om de stem van de kinderen mee te nemen in het onderzoek. Een eerste vaststelling was dat de meeste mensen kozen voor een extra dag vrij, in plaats van de vijf werkdagen met anderhalf uur in te korten. En die vrije tijd werd niet, zoals misschien verwacht, opnieuw volgepropt.
De belangrijkste vaststelling is dat mensen echt wel meer combinatiegemak ervaren in alle levensdomeinen: werk, zorg en vrije tijd. De stress en de druk neemt af en dat is heel belangrijk, want het toont aan dat daar een heel grote nood zat. Iedereen vulde de extra tijd op zijn/haar eigen manier in. Een collega maakte haar opleiding versneld af, een andere – een alleenstaande mama – kon eindelijk wat meer op haar koersfiets kruipen.’
Toch moeten mensen dan hun werk plots in een aantal uren per week minder gaan doen. Hoe hebben ze dat ervaren?
‘De 30-urenwerkweek heeft een positief effect: er is meer focus en concentratie. Een belangrijk resultaat voor werkgevers, minder werken betekent dus niet automatisch minder productief zijn. Integendeel. De deelnemers aan het onderzoek geven ook aan dat ze hun werk in de 30-urenwerkweek kunnen volhouden tot aan hun pensioen. We zagen dat in 2019 niemand een tijdskrediet nam voor zorg of een ouderschapsverlof moest opnemen, terwijl we gemiddeld jaarlijks vijf collega’s hebben die zo’n stelsel aanvragen. Er was ook een daling (23%) van het aantal baaldagen: mensen blijven minder vaak een dagje thuis om even op adem te komen. En: je wordt er een aantrekkelijke werkgever door.
We hopen dat we met ons onderzoek werkgevers kunnen inspireren om met het nieuwe voltijds, zoals wij de kortere werkweek noemen, aan de slag te gaan. Het vraagt omdenken, maar je krijgt return op je investering.’
Je sprak over de stem van de kinderen: hoe klinkt die?
‘De kinderen geven duidelijk aan dat die 30-urenwerkweek waardevol is. Er is meer rust, de ouders zijn meer ontspannen en de kinderen krijgen meer autonomie. Ze konden bijvoorbeeld zelf kiezen wanneer ze van de opvang gehaald werden: een beetje vroeger de ene dag, een beetje later de andere dag. Het betekent niet automatisch dat ouders meer tijd met hun kinderen doorbrengen, maar het schept wel de mogelijkheid.
Persoonlijk heb ik dat ook ervaren. Mijn eigen kinderen waren ten tijde van het onderzoek 11 en 18 jaar. Mijn jongste was blij met de autonomie die hij kreeg. Mijn man getuigde dat ik veel relaxter was. Ik had ook meer tijd voor mezelf en dat deed ontzettend deugd: een koffie drinken met wat ouders op vrijdagochtend, een wandeling maken overdag, mijn tante in het WZC kunnen bezoeken zonder op de klok te kijken. Echt kwali-tijd en zelfzorg. Ik volg zangles en beleefde daar meer plezier aan en legde een beter examen af. We gaan bij Femma in 2021 een kortere werkweek onderhandelen en daar kijk ik erg naar uit.’
deel Artikel
