E-mountainbiken in de Jura

Ze maken niet meteen aanstalten om plaats voor ons te ruimen. Zo’n tachtig koeien – met obligate bel rond de nek – kijken naar ons alsof we van een andere planeet komen afgedaald. Niet van een andere planeet komen we, wél van een hoger gelegen stuk berghelling even buiten het piepkleine Les Plans d’Hotonnes. We komen hier enkele dagen van de rust van het zuidelijke deel van de Franse Jura genieten, grofweg tussen Genève en Annecy, en doen dat op een ontzettend leuk speeltje: een elektrische mountainbike. Je trapt zelf, maar krijgt – letterlijk – een extra zetje van een door een batterij aangedreven motortje. Maar goed, terug naar die koeien. We slalommen voorzichtig door het hobbelige weidegras, ontwijken enkele verse vlaaien en nog meer dikke koeienkonten.

We fietsen verder, langs de eenzaam gelegen Ferme du Turnet, doorkruisen het Plateau de Retord en genieten van eindeloze weidelandschappen en dichte bossen. Met de e-MTB loopt dat allemaal heel vlotjes. Onze fietsgids Tanguy is de zoon van de fietshandelaar in Les Plans d’Hotonnes. Hotonnes is vooral bekend bij langlaufers en biatleten, maar in de zomer verhuren Tanguy en zijn vader ook heel wat mountainbikes. ‘En ja, die elektrisch ondersteunde mountainbike slaat serieus aan’, zegt hij, terwijl we afstappen aan het schitterende kapelletje van Retord.

Een eenzaam kruisbeeld, geplaatst door een koppel voor een overleden familielid, is een stille getuige in dit open landschap.Naast de kapel lopen we de Auberge de Retord binnen. Waard Jean-François serveert al dertig jaar hetzelfde menu: huisbereide gerookte ham, een pavé van lokale Charolais-koeien met gratin dauphinois en als dessert verse kaas met slagroom. De buikomvang van de waard toont waar zo’n menu toe leidt, en dus springen we snel terug op onze mountainbike.

Terwijl we richting Banc des Dames trappen, geeft Tanguy ons meer uitleg over de elektrische mountainbike. ‘Zo’n fiets is ideaal voor mensen met knie- en hartproblemen, en voor wie wil mountainbiken, maar conditioneel niet supersterk staat. Ook gezonde fietsers zijn er tuk op, omdat ze zonder veel extra moeite hun actieradius kunnen verhogen.’ Die maximale afstand hangt natuurlijk flink af van de manier waarop je de fiets gebruikt, voelen we, terwijl het steiler bergop gaat.

Het rijden met zo’n fiets valt niet te onderschatten. We trappen stevig door en halen op platte en dalende stukken makkelijk veertig, zelfs vijftig kilometer per uur. Net niet te snel om toch nog van de adembenemende pracht van de Jura te kunnen genieten. Geprangd tussen de rivieren de Ain en de Rhône behoorde dit stukje Frankrijk vroeger tot de Savoie.

Pas bij het verdrag van Lyon in 1601 ging de Jura volledig op in Frankrijk. Het landschap wordt gekenmerkt door zijn vele karsten: barsten, korsten, spleten in de kalkrijke grond. Erosie heeft van de Jura een massief als kaas met gaten gemaakt.

Een bordje aan een vervallen schuur herinnert aan vroeger, toen Longoni nog een beroemd fietsmerk was: ‘Doe als de kampioenen. Kies voor een stuur van Longoni.’ We knikken eerbiedig en schakelen een versnelling hoger. Meteen voelen we de impact van de versnellingen op de motor. Doordat je sneller fietst dan je gewend bent, moet je ook behendiger manoeuvreren en sneller anticiperen. Zeker op echt mountainbiketerrein (grind, stenen, boomwortels, …) is het opletten geblazen. Goed vooruitkijken en je snelheid onder controle houden is aan de orde. Door het ietwat hogere gewicht is de elektrische mountainbike ook wat minder wendbaar dan het klassieke model. Dat alles samen maakt het rijden op een e-MTB tot een unieke ervaring: je bent aan het sporten, je kan afstand afleggen, maar je moet ook behendig zijn.

Het letterlijke hoogtepunt van onze fietstrip is de Col du Grand Colombier. Rechtgeaarde wielertoeristen vergelijken die wel eens met de Mont Ventoux. Ook de Grand Colombier is – met zijn 1.501 meter – een kale, soms winderige uitdaging voor fietsers. Zelfs met onze motor op standje ‘sport’ blijft het een uitdaging. Maar boven krijgen we fantastische vergezichten. De Mont Blanc lijkt dichtbij, maar ook Annecy en zelfs het meer van Genève lijken plots grijpbaar nabij. Want hier, op die zuidelijke top van het massief, valt de Jura als het ware pardoes naar beneden, tot de Rhône die hier op 300 meter hoogte voorbijstroomt.

Snel fietsen we naar beneden. We komen aan in Champagne-en-Valromey, de hoofdstad van het gelijknamige kanton in het departement Ain. Hoofdstad moet je in Juratermen begrijpen, merken we al cruisend door de straatjes: hier wonen amper 700 mensen. We drinken een glas Chardonnay in het enige café die naam waardig: Café du Commerce.

We raken aan de praat met Jean-Paul Fraysse. Het is rond de middag en hoog tijd voor een lange pauze, vindt hij. De kerel trekt zijn muts scheef en vertelt over zijn liefde voor de natuur. ‘Hier wat verderop, bij de ruïne van de priorij La Chartreuse d’Arvières, hou ik een botanische tuin open. Ga er eens kijken.’

We kieperen de laatste slok witte wijn naar binnen, springen op onze fiets en pedaleren met gemak bergop naar die abdijruïne. De oude houthakkerswoning naast de ruïne uit de twaalfde eeuw is sinds een jaar heropend als ecologische gîte: de Refuge d’Arvières.

Sébastien, een doorgeschoten hippie uit het noorden van het land, zoekt hier met vrouw en dochtertjes het heil dat hij elders niet vindt. ‘Maar let op, het mag hier zalig en afgelegen zijn, het is wel hard werken. ’s Ochtends sta ik vroeg op om taartjes te bakken en de lunch te bereiden. Maar drink nu maar een glas Chardonnay uit Bugey. Dat is onze lokale appelatie. Hij is heerlijk.’

Opnieuw gaat een glas witte wijn naar binnen. ‘Onze gîte ligt op het traject van de Grandes Traversées du Jura. En dus hebben we erg veel gasten. Ze zijn moe van het fietsen of wandelen, en wij brengen hen weer op krachten.’

We nemen afscheid en staan net wat wankeler op onze benen dan we gehoopt hadden. We schakelen van sport naar eco en peddelen rustig terug naar beneden. Dat onze fietsbatterij nog halfvol is, geeft ons de stellige zekerheid dat we het zullen halen.

Tekst Aart De Zitter - Foto’s Thomas De Boever