Citytrip naar Yorkshire

Kenners vergelijken de twee eerste ritten qua moeilijkheidsgraad met Luik- Bastenaken-Luik, met een paar probeercols. Je kunt in juli dus om twee redenen naar Yorkshire: voor de Tour of voor Yorkshire.

Voor wie dat laatste de motivatie is: wacht misschien even tot de Tourkaravaan voorbijgeraasd is en de schapen er weer in hun gewone doen zijn. Hier volgen alvast enkele niet te missen bestemmingen langs het parcours.

Leeds, ooit een belangrijk centrum van de Britse wolindustrie, is vandaag een trendy stad. Als je tijd hebt om maar één toeristische bestemming te bezoeken, dan moet dat het Royal Armouries Museum zijn: een museum over de geschiedenis van wapens en pantsers. Hier kijken zowel volwassenen als kinderen hun ogen uit. Van de allereerste wapens tot de allermodernste: hier zie je het allemaal.

www.royalarmouries.org

Een kasteel om u tegen te zeggen. Harewood House staat in een uitgestrekt park en werd ruim 35 jaar lang bewoond door prinses Mary, de dochter van koning George V en koningin Mary.

In het reusachtige gebouw met zijn prachtige kamers is een onovertroffen collectie meubels te zien van Thomas Chippendale, een van de beroemdste meubelontwerpers ooit. Must see: de slaapkamer van koningin Mary en, in de kelders, de tentoonstelling Below Stairs: over meiden, knechten en hun meesters.

www.harewood.org

Malham Cove is een wonder van de natuur. De beroemde schilder William Turner schilderde het, William Wordsworth pende er twee gedichten over. Malham Cove is een loodrechte muur van 70 meter hoog en 270 meter breed waarover ooit een brede rivier naar beneden donderde.

Boven wacht je een schitterend uitzicht op het limestone pavement, een als natuurmonument beschermd plaveisel van kalksteen. Aan de groeven in de stenen kun je nog heel goed zien in welke richting het ijs schuurde dat dit landschap heeft gevormd, zo’n 12.000 jaar geleden. Op wandelafstand ligt de rotsspleet Gordale Scar, nog zo’n natuurfenomeen.

www.malhamdale.com

In Aysgarth wacht je het fraaie schouwspel van drie opeenvolgende watervallen op de rivier Ure. Vanaf de parkeerplaats van het National Park Centre is het 830 meter lopen naar de Lower Falls, 230 meter naar de Middle Falls en 340 meter naar de Upper Falls. Die laatste zijn de spectaculairste en geven je een goed beeld van wat de kracht van water met rotsen kan doen.

Als je daar toch in de buurt bent, moet je misschien eens naar het iets zuidelijker gelegen Kettlewell, waar zowat alle buitenscènes voor de film Calendar Girls zijn opgenomen (met Helen Mirren, over vrouwen die voor het goede doel naakt poseren voor een kalender).

www.yorkshiredales.org.uk

In Hawes vind je niet alleen Hardraw Force, een spectaculaire waterval (toegang via de pub Green Dragon Inn), maar ook de beroemde kaasmakerij Wensleydale Creameries.

Hier wordt in een klein museum de geschiedenis van de kaasmakerij uit de doeken (!) gedaan (en leer je wat Wallace en Gromit met dit alles te maken hebben), kun je zien hoe kaas gemaakt wordt en proeven hoe dat allemaal smaakt.

www.greendragonhardraw.com, www.wensleydale.co.uk

Vlakbij Ripon staat in een uitgestrekte landschapstuin deze pittoreske abdijruïne. Fountains Abbey was tot de zestiende eeuw een van de grootste abdijen van Engeland.

Later werd rond de abdij een romantische tuin aangelegd, Studley Royal. Daarin vind je her en der een folly: een zot bouwsel, daar neergepoot door iemand die met zijn geld geen blijf wist.

www.fountainsabbey.org.uk

Niets beter na een eerste Tourrit dan een stevig bad. Daarvoor kun je vandaag terecht in Harrogate, dat nog steeds de kuuroordsfeer van destijds uitademt.

De Royal Turkish Baths, de Victoriaanse baden, zijn in al hun glorie hersteld en een streling voor het oog van de saunabezoeker (want een ander mag er niet in). Bezoek ook eens het Royal Pump Room Museum, over de geschiedenis van kuuroord Harrogate. www.turkishbathsharrogate.co.uk

www.harrogate.gov.uk

De oude stad York is een bestemming op zich. Je kunt er wandelen op de stadswallen, shoppen, de indrukwekkende Minster-kathedraal bezoeken en uren – of dágen! – slijten in het gratis toegankelijke National Railway Museum, waar je geen treinfanaat moet zijn om vol bewondering te staan kijken naar al die reusachtige machines.

Ook zeker doen: Yorvik, een belevingsmuseum dat alles vertelt over het verband tussen York en de Vikings.

www.yorkminster.org, www.nrm.org.uk, www.jorvik-viking-centre.co.uk, www.visityork.org

Sommige families zijn zo rijk dat ze hele dorpen bezitten. De familie Cavendish is onder meer eigenaar van Chatsworth House in Derbyshire (het decor voor tal van Jane Austen-achtige films) en van elk huis in Bolton Abbey, dus ook van het vijfsterrenhotel Devonshire Arms Country House Hotel (met helikopterlandplaats, mocht het je interesseren) en van de abdij, Bolton Priory.

Achter de abdij ligt de rivier Wharfe. Die kun je oversteken via stapstenen. Leuk om een keertje te doen, maar zorg wel voor reservekleren in de auto.

www.boltonabbey.com

Textielmagnaat Titus Salt opende in 1853 een textielfabriek nabij Shipley. Naast de fabriek bouwde hij voor zijn arbeiders een heel dorp, dat hij – bescheiden als hij was – Saltaire noemde.

Tweeëntwintig straten (waarvan er elf naar zijn kinderen zijn genoemd), 820 (gelijke) huizen, een school, een kerk, géén pub, winkeltjes, een bibliotheek, een badhuis en een park. Vandaag op de lijst Werelderfgoed van de Unesco en een bezoek meer dan waard.

www.saltairevillage.info

De textielfabriek van Saltaire ging 133 jaar na de opening, in 1986, definitief dicht. In geen tijd viel de fabriek ten prooi aan vandalen, maar in 1987 kocht zakenman Jonathan Silver het gebouw.

Hij renoveerde het tot een tentoonstellingsruimte voor zijn goede vriend, de wereldberoemde kunstenaar David Hockney. De galerie heet 1853 Gallery en in het gebouw zitten ook nog een (kunst)boekhandel en een restaurant.

www.saltsmill.org.uk, www.hockneypictures.com

De coureurs scheren op 6 juli langs het dorp dat onlosmakelijk verbonden is met een van de beroemdste literaire families. In Haworth woonde namelijk de familie Brontë, waarvan de schrijvende zussen Emily, Anne en Charlotte tot vandaag gelezen worden.

Boeken? Jane Eyre, Wuthering Heights, Agnes Grey en The Tenant of Wildfell Hall. Bezoek de pastorij waar de familie onderdak had (vader was dominee) en het aangebouwde museum. En loop ook eens de steile en gezellige hoofdstraat op en af.

www.bronte.org.uk, www.haworth-village.org.uk

Even een beetje weg van het parcours voor een bijzonder museum. Het National Coal Mining Museum for England vertelt niet alleen over de boeiende mijngeschiedenis van het land en de regio (en over de vele drama’s die er zich hebben afgespeeld). Omdat het museum is gebouwd op een voormalige mijnsite, kun je er ook oude mijngebouwen bezoeken en er met een gids (en met een lift) afdalen in enkele oude mijnschachten. Spektakel!

www.ncm.org.uk

Tekst en foto’s Dirk Musschoot

Dit artikel is verschenen in juni 2014.