Out of Africa in het Afrikamuseum

Ambiance in de rumbacorner! Een klas lagere schoolkinderen doet de danspasjes na van de dansers op het grote scherm. ‘Dit is zonder meer de leukste plek van het museum’, lacht Salomé Ysebaert (28). Na haar studies Afrikanistiek aan de UGent kon ze, na twee jaar vrijwilligerswerk, aan de slag als tentoonstellingsmedewerker. Ze kent de geschiedenis van Centraal-Afrika op haar duimpje, ‘maar in het museum gaan we veel verder dan louter de geschiedenis. We zetten ook in op kunstbeleving en het culturele leven in Centraal-Afrika.’

Rijk Afrika

Salomé is half-Congolees. Ze is opgegroeid met rumbadansen en horrorverhalen over de periode dat Congo een wingewest was voor Leopold II. Het Afrikapaleis zou er niet gekomen zijn zonder de duizelingwekkende rubberopbrengsten ten koste van misschien wel honderdduizenden levens. Het exacte cijfer valt niet te achterhalen.

In de zwaar beladen zaal ‘Koloniale geschiedenis en onafhankelijkheid’ toont Salomé een tijdlijn waarop nauwgezet verschillende ijkpunten zijn uitgezet. Salomé werkt vooral op de multimediale voorstellingen in de expo. ‘De essentie van het AfricaMuseum is voor mij informatie over het koloniale verleden verspreiden via educatieve programma’s en tentoonstellingen. We willen in de eerste plaats aantonen hoe rijk Centraal-Afrika is, in de meest brede zin van het woord.”

Wetenschappers van het AfricaMuseum doen er alles aan om te achterhalen hoe verschillende objecten in het museum zijn terechtgekomen. Zo is er het herkomstparcours waarbij je langs verschillende objecten passeert, waar uitleg wordt gegeven over de niet altijd zo duidelijke herkomst.

Na de Wereldtentoonstelling

Het AfricaMuseum is boven alles een wetenschappelijk instituut. In de depots liggen bijvoorbeeld 300.000 spinnen opgeslagen. De zoölogische collectie groeit al sinds 1858. In de zaal ‘Landschappen en biodiversiteit’ stap je in het tropisch regenwoud, met geluid en al. De iconische savanneolifant staat er nog steeds. Hij werd halfweg jaren vijftig neergeschoten tijdens een museummissie. Hij staat tussen honderden andere dieren.

Het museum bestaat 125 jaar. In 1897 vond in Brussel de Wereldtentoonstelling plaats. Het paleis over Congo kende zoveel succes dat het een jaar later een permanent museum werd. Vijf jaar geleden heropende het AfricaMuseum na een ingrijpende renovatie, waarbij ook inhoudelijk nieuwe accenten werden gelegd.

‘De belangrijkste zaal is die over de kolonisatieperiode’, vindt Salomé. ‘De focus ligt er op verschillende aspecten van het koloniaal systeem. Het kolonialisme leeft door tot op vandaag. Het verleden heeft altijd invloed op het heden. We hebben geprobeerd zoveel mogelijk facetten van het verhaal samen te brengen.’

Het AfricaMuseum weet ook te verrassen. In één van de zalen staat een vrouwelijke robot die het verkeer kan regelen op drukke kruispunten. ‘Een manier om de corruptie bij de verkeersagenten in Congo tegen te gaan’, is de verklaring. Ook de manier waarop de Centraal-Afrikaanse kunst en cultuur evolueerde, ook weer onder invloed van de kolonisatie, is razend interessant.

Voor kleine ontdekkingsreizigers

In het museum kan je je als volwassene onderdompelen in de Centraal-Afrikaanse taal, cultuur en geschiedenis. Kinderen beleven het museum op een heel andere manier. Voor hen zijn er doe-boekjes om door de zalen te dwalen. Voor volwassenen en + 12-jarigen is er een AfrikaMuseumQuest.

In de muziekzaal kan je op instrumenten spelen en in de dierenzaal geef je een gorilla een handdruk. In Studio 6+ kunnen kinderen al knutselend en spelend het continent leren kennen. Het is net die rijkdom die een bezoek aan het museum zo interessant maakt.

Via de ondergrondse witte galerij stap je terug naar het onthaalgebouw. Boven op de eerste verdieping bevindt zich bistro Tembo, waar je Afrikaans kan eten. Het uitzicht op het park en het hoofdgebouw is indrukwekkend.

Praktisch

• Leuvensesteenweg 13, Tervuren.
• Gratis parking aan de overkant ter hoogte van tramhalte Terminus, Leuvensesteenweg z/n, Tervuren.
• Openbaar vervoer: Trein naar Brussel-Centraal -> Metrolijn 1 richting Stokkel tot aan halte Montgomery. Vanaf daar tram 44 (dwars door Zoniënwoud!) tot aan terminus.
• Kinderen tot en met 18 jaar gratis toegang. Gratis met de museumpas.

africamuseum.be