5 redenen om het loopgravenpad in Kapellen te ontdekken
Jos Van Bouwel van Pasar Kapellen woont vlak bij het Mastenbos. Tien jaar geleden beleefde hij een scenario dat je in een Zuid-Amerikaans regenwoud zou verwachten. De Kempense bossen die hij zo goed dacht te kennen, bleken honderden bouwwerken te verbergen. Juist gezegd: 476 ‘militaire relicten’ en 10 kilometer loopgraven. Hoe dat kan, en waarom je deze plek zeker eens moet bezoeken? Vertel, Jos!
Buitengewoon goed bewaard…
‘Het Mastenbos was een privédomein. De loopgraven bleven er bewaard, maar raakten ook in de vergetelheid. In 1990 werden in Moskou Belgische militaire archieven vrijgegeven. En in 2007 doken Duitse luchtfoto’s uit de Eerste Wereldoorlog op. Onderzoekers legden de puzzelstukjes samen en reconstrueerden een Duitse verdedigingslinie uit 1917. Intact bewaard, zonder dat wij in Kapellen ook maar iets vermoedden!’
… én heroverd door de natuur
‘Het Loopgravenpad is 1,2 km lang en leidt langs 21 bunkers. Je ontdekt het hele systeem van een militaire stelling, met gevechtsposten, schuilplaatsen, bevoorradingslijnen. In 1917 was het Mastenbos een open heidelandschap. Vandaag wonen er vleermuizen in de bunkers en hebben overal bomen, varens en struiken wortel geschoten. Ondanks de erosie zie je de loopgraven nog altijd duidelijk zigzaggen langs de bunkers.’
Bunkers uit de catalogus
‘Waarom de Duitse troepen loopgraven aanlegde, op 150 km van het Ieperfront? Ze vreesden een geallieerde aanval vanuit het neutrale Nederland. Bunkers bouwen ging snel. De commandant koos modellen die hij wenste uit een soort IKEA-catalogus. De genie assembleerde daarna de geleverde onderdelen. Op twee weken tijd waren de bunkers klaar. De loopgraven zigzaggen om de schokgolven van explosies in te dammen.’
Kruip in de huid van een soldaat
‘Vier bunkers kan je vanbinnen bezoeken. Ze zijn wit geschilderd om meer licht te hebben, hebben een uitsparing voor de kachel, en schouw- en periscoopgaten. Elke bunker had zijn functie: commando, rustplaats voor de troepen, kanon, mitrailleur. Ook buiten zie je boeiende details: noppen en verfresten van de camouflage, een oude ijzerdraad in de wand van de loopgraaf… Je kan de oorlog hier zelfs aan kinderen uitleggen, omdat de details het soldatenbestaan tastbaar maken.’
Antitankgracht op wandelafstand
‘Steek de Kalmthoutsesteenweg over en je kan vijf kilometer wandelen langs in totaal zeventig bunkers. Of combineer de loopgraven met het Fort van Ertbrand en de Antitankgracht, twee restanten van de verdedigingsgordel rond Antwerpen die inmiddels ingericht zijn als natuurgebied.’
Wil je zelf dit goed bewaard stukje geschiedenis in het Mastenbos bewonderen? Op 10 augustus strijkt Pasar Zomert! neer in Kapellen. Jos Van Bouwel begeleidt de wandelaars op het Loopgravenpad. Meer informatie vind je hier.
deel Artikel
