Citytrip naar Luxemburg

Wie Luxemburg zegt, denkt (allicht onvermijdelijk) aan banken – vooralsnog geen werelderfgoed – en de kazematten. Dat in de rotsen uitgehouwen gangenstelsel staat wel op de Unescolijst, als ‘een mooi voorbeeld van eeuwenlange militaire architectuur’.

We starten onze verkenning daarom ook net buiten het oude stadscentrum, op de Bock Montée. ‘Op deze rots heeft graaf Siegfried in 963 de eerste burcht, Lucilinburhuc genaamd, opgericht,’ vertelt stadsgids en pr-dame Cathy Giorgetti. Vanuit de hoogte kijken we uit over de valleien die gedrapeerd liggen rond de hoogvlakte waarop de oude stad zich heeft genesteld. Die allereerste burcht werd in de loop van de volgende eeuwen een heel complex van militaire verdedigingswallen, stadsmuren en uitkijktorens.

Als je beneden staat en je oog tientallen meters moet laten klimmen voor je de top bereikt, geven ze la vieille ville het aura van een oninneembaar arendsnest. Het oogt ook vandaag nog indrukwekkend, zelfs al is maar tien procent van de militaire versterkingen behouden.  De evolutie van de militaire architectuur wordt mooi geïllustreerd in het stadsmuseum aan de hand van grote maquettes.

Naast de burcht zijn er nog de kazematten, een ooit drieëntwintig, vandaag nog zeventien kilometer lang  gangensysteem dat in de zandsteenrots is uitgehouwen. Het werd eerst aangelegd door de Spanjaarden, en daarna uitgebouwd door de Oostenrijkse Habsburgers, om potentiële belegeraars in de gaten te houden, te bestoken, of munitie en soldaten in onder te brengen. Het spreekt voor zich dat ook de burgerbevolking hier meermaals onderdak kwam zoeken als de stad weer eens onder vuur lag…

Als je de Wenceslas- en Vaubanwandelingen combineert, wordt duidelijk hoezeer al de militaire architectuur is geïntegreerd in de natuurlijke setting van deze stad. Maar toch biedt Luxemburg niet alleen een parcours langs hoog oprijzende, versterkte muren. Dat merk je op de Chemin de la Corniche.

Wie het Unescopatrimonium van deze stad wil ontdekken, kan niet om de wijk heen, waar ooit de abdij van Neumünster en het vroegere hospitaal van Sint-Jan belangrijke spelers waren. Vandaag is deze wijk enerzijds een gegeerde plek om te wonen – het dorp in de grootstad, zeg maar - anderzijds de stek van veel gerenommeerde horecazaken en restaurants. De jazzsessies op zondagmiddag in de abdij zijn erg populair.

Wie het stadsplan van Luxemburg bestudeert, merkt dat heel wat vlakken groen zijn ingekleurd. De stadswandeling Parken en tuinen knoopt perfect aan bij waar de Unescowandeling is geëindigd, aan de Place de la Constitution en de Gëlle Fra, of gouden dame. Dat monument eert de Luxemburgse soldaten die in WO I met de geallieerden hebben meegevochten.

Ons eigenlijke startpunt ligt echter een eindje hogerop, aan de Villa Vauban. Dat kunstmuseum werd gebouwd op de grondvesten van een van de talrijke forten die door de architect van Lodewijk XIV werden gepland rond Fort Luxemburg. Ook de Villa Louvigny en de Réduit Lambert, in zuidelijke richting, hebben Vauban-roots.

Te midden van mooie perkjes en speeltuigen bereiken we al snel de Avenue MarieThérèse. We dwarsen ze en duiken de vallei van de Pétrusse in. Deze waterloop, een gekanaliseerde beek, zal verderop in de Alzette stromen. Beneden slaan we rechtsaf, de Rue de la Semois in, nog zo’n populaire woonbuurt. De volkstuintjes hier stammen uit de tijd dat landbouwers de markten van de stad bevoorraadden met hun producten. Het is een gelijkaardig verhaal als dat van de wijk Limpertsberg (ten noordwesten van de Villa Vauban) waar ooit de grote rozenkwekerijen waren gevestigd die Luxemburg tot ver over de grenzen naam en faam bezorgden.

Ons wandeltraject brengt ons langs de tuinen van een bank, we maken een lus en duiken weer de Pétrussevallei in, lopen onder twee viaducten door tot we bij de oude Quirinuskapel belanden. Deze deels in de rots gebouwde kapel was vroeger een bedevaartsoord voor ooglijders. Dit is bekend terrein: op onze Unescowandeling zijn we hier ook gepasseerd.

Voor deze laatste tocht zijn stapschoenen optioneel. Want voor deze kennismaking met Luxemburg heb je vooral je smaakpapillen nodig. Aan klasserestaurants geen gebrek bij onze buren. Meer zelfs: ‘Wij hebben gerelateerd aan het aantal inwoners in het Groothertogdom de grootste dichtheid aan sterrenrestaurants’, klinkt het.

Vroeger koppelden heel wat Belgen couponnetjestoerisme aan culinair tafelen. Anno 2014 heeft de toeristische dienst een leuke formule voor groepen uitgewerkt: een promenade gourmande waarbij je in verschillende eethuizen kennismaakt met plaatselijke specialiteiten.

Maar natuurlijk kan je ook in je eigen tempo de lekkerste adresjes uitproberen. Voor het aperitief kiezen wij voor het schitterende uitzicht over de oude stad, Grund, de kazematten en de Europese hoogvlakte van Kirchberg in de Coco Mango Bar aan de Boulevard d’Avranches.

Wist je dat de Luxemburgers in hun eigen stad een minderheid zijn? Die mix van vele nationaliteiten wordt ook weerspiegeld achter het fornuis. Verkies je de Italiaanse keuken – Luxemburg heeft een grote Italiaanse én Portugese migrantengemeenschap – dan kan je bij Bosso terecht, in de Bisserweg, of in het sterrenrestaurant Mosconi  aan de Rue Münster. Tussen beide zit een van de beste Japanse eethuizen in de stad, Kamakura. Ook de brasserie van de abdij van Neumünster, een eindje verderop, is een vaste etappe op de culinaire wandelingen. Aan het Ilot gastronomique serveert Am Tiirmschen in de Rue de L’Eau de regionale keuken: bouneschlupp mat mettwurst of een assiette du Luxembourg.