Citytrip naar Rotterdam

Rotterdam kreeg er net weer een architectonisch kijkstuk bij: de Markthal aan de Binnenrotte, in de oude stadskern. Benieuwd welke bijnaam – de Sixtijnse Kapel of de foodkathedraal van Rotterdam – het zal halen voor het tonvormige bouwwerk, de eerste overdekte marktplaats van Nederland.

Want een beetje landmark kan in deze voortdurend veranderende stad toch niet achterblijven bij de buren?

En dat zijn niet de minste: van de gele, gekantelde Kubuswoningen tot de Blaaktoren (aka Het Potlood) en de stadsbibliotheek met de buizenstructuur à la Beaubourg (aka de Stofzuiger).

Op het terras van de bib heb je een schitterend uitzicht op de Markthal, waar je sinds oktober elke dag terecht kan in de kramen, winkels en restaurants. Op dinsdag en zaterdag vullen nog eens  honderden marktkraampjes in lange rijen de open ruimte van de Binnenrotte.

De Markthal is tienduizend vierkante meter groot en huisvest naast winkels ook kantoren in de wanden en appartementen en penthouses met grote terrassen in de buitenboog.

Plus een ondergrondse parkeergarage. De binnenwand van de veertig meter hoge boog pronkt met het grootste kunstwerk ter wereld: de hoorn des overvloeds (Horn of Plenty), een 3D-impressie van kunstenaar Arno Coenen.

Ruimte zat hier, de Binnenrotte kan deze omvangrijke nieuwkomer wel hebben. In de achtergevel van de Markthal weerspiegelt zich het silhouet van de Laurenskerk, een van de weinige historische gebouwen die de stad nog rijk is. Ook deze laatgotische kerk uit 1525 kreeg het tijdens het Duitse bombardement van 14 mei 1940 zwaar te verduren. Het gebouw werd wel gerestaureerd, wat niet het geval was voor een groot deel van de binnenstad.

Het beeld Verwoeste Stad van Zadkine, het belangrijkste oorlogsmonument, bij het Maritiem Museum illustreert perfect wat Rotterdam mist: een stadshart. Niet alleen deze Jan Gat – Rotterdammers bedenken graag sprekende bijnamen, maar ook talrijke andere kunstwerken,
teksten en een lichtsnoer op de grond (de brandgrens) verwijzen naar dat trauma.

Tot enkele jaren geleden waren citytrippers hier vooral liefhebbers van architectuur of shoppers die meer dan hun gading vonden in winkelstraten zoals de Lijnbaan, de Coolsingel, de Meent of de half overdekte Beurstraverse (alias de Koopgoot).

De meeste winkels zijn ook op zondagnamiddag open, waarna ze pas op maandagmiddag weer de deuren openen.

Maar de jongste jaren werden verlopen havenbuurten gerenoveerd tot hippe hotspots en doken ook in vroeger weinig aantrekkelijke buurten zoals de Nieuwe Binnenweg ineens originele winkeltjes, boetieks, kunstgalerijtjes, koffiebars en eetcafés op.

Stilaan vinden ook toeristen de weg naar deze nieuwe aantrekkingspolen. Altijd meegenomen als je daarbij een handje geholpen wordt door de VVV-brochure Een rondje Rotterdam of de gids 100% Rotterdam, met wandelingen doorheen verschillende wijken van de stad.

‘Overal wordt gebouwd en verbouwd in Rotterdam en ook de winkels vernieuwen voortdurend’, zegt Nina Swaep, auteur van de 100%-gids. Ook deze kunsthistorica en ondernemer ziet als geboren Rotterdamse hoe haar stadsgenoten weer trots worden op hun stad.

Ze neemt ons mee naar haar favoriete buurten, zoals de straten en pleintjes achter de Stadsbibliotheek met originele boetieks en koffiebars.

En kiest daarvoor niet de kortste weg vanaf het Maritiem Museum via de Blaak, maar de fotogenieke route langs de historische schepen van het Scheepsmuseum en zo via de Wijnhaven naar de Oude Haven.

Een zalige plek om een terrasje te doen, met zicht op de Kubuswoningen en het Witte Huis, een vijfenveertig meter hoog kantoorgebouw uit 1898.

Dit schitterende art-nouveaugebouw, ooit de eerste Europese wolkenkrabber, is nu een kleintje tegen de skyscrapers in het decor.

Daarna bezoeken we de Kijk-Kubus, een van de intrigerende kubuswoningen van architect Piet Blom in het project Blaakse Bos met woningen, winkeltjes en nu ook een jeugdherberg.

Het project vormt een brug boven een drukke verkeersweg en oogt spectaculair. Het interieur blijkt iets gewoner. Knap wel hoe hier met ruimte gegoocheld werd, maar toch geen evidente woongelegenheid.

Als je vanuit het Centraal Station, nu met schuin aluminiumkleurig dak, de stad in trekt, maak je bijna automatisch kennis met de beeldenroute. Ook het Schouwburgplein met de hijskranen bij de Doelen en het Stadhuis liggen langs de klassieke wandelroute.

Tussen de twee bekendste musea, het Maritiem Museum en Boijmans Van Beuningen, loopt een van de gezelligste verbindingsassen van Rotterdam: de trendy Witte de Withstraat, met horeca, originele winkels en kunstgalerijen. In het Maritiem Museum maak je op een interactieve manier kennis met wereldhaven Rotterdam, wonen op het water, reizen met een cruiseschip en voor een portie rode oortjes Sex & The Sea.

Hoog op mijn verlanglijstje stond al jaren het museum Boijmans Van Beuningen, met zijn fraaie collecties van de middeleeuwen tot nu en allerlei tijdelijke tentoonstellingen een absolute must. Het gebouw met de toren als baken staat aan de rand van het Museumpark, naast het Nieuwe Instituut en Museumwoning Sonneveld. Aan de overkant van het park is de Kunsthal bekend om de rijke variatie tentoonstellingen. Zowel de Kunsthal als het park zelf, met zijn romantische zone, beeldenpark en wandelbrug, zijn een ontwerp van de Rotterdamse architect Rem
Koolhaas.

Als het allemaal meezit, komt er een nieuw gebouw in deze museumcluster: een spiegelend Collectiegebouw om de depots van het Boijmans toegankelijk te maken. Door een grote gift van Stichting De Verre Bergen is de financiering rond, alleen de gemeenteraad neemt pas begin 2015 een beslissing. Er wordt dan ook stevig gelobbyd om dit fraaie cadeau aan te nemen, zeker als je bedenkt dat het stadsmuseum in het historische Schielandshuis wegens besparingen dicht moest.

Een van de onverwacht schilderachtige wijken vinden we aan de havenkant, tussen al het hoogbouwgeweld: de elegante buurt rond de oude Veerhaven met de schitterende klassieke schepen en jachten.

We komen er met een watertaxi over de Nieuwe Maas, een knap maar veel te kort tochtje van bij Hotel New York op de Kop van Zuid. Een mens weet niet wat eerst te fotograferen van op het water: de hoogbouw, de oude haven of dat andere iconische beeld van Rotterdam: de Erasmusbrug, een achthonderd meter lange tuibrug die met zijn witte pyloon De Zwaan genoemd wordt.

Naast de brug schreeuwen hoge torens en andere legendarische havengebouwen om aandacht op de Wilhelminapier. Zoals 2014 het jaar van de Markthal is, zo was 2013 het jaar van de ingebruikname van De Rotterdam, de verticale stad van architect Rem Koolhaas, zijn jongste huzarenstukje. In deze drie met elkaar verbonden, honderdvijftig meter hoge torens, met bovenop een verschoven blok, zitten vooral kantoren, luxeflats, een viersterrenhotel en horeca.

Bij de buren aan de Wilhelminakade zijn ook nog de cruiseterminal met de boogdaken, het World Port Center en uiterst rechts, op de kop van de kade, het iconische Hotel New York, in het vroegere directiegebouw van de Holland-Amerika Lijn.

Andere dominante silhouetten zijn de torens New Orleans en Montevideo en het gerestaureerde Las Palmas-gebouw met de ovale bovenverdieping. In dit gebouw huist ook het Nederlands Fotomuseum.

Deze buurt, waar het pakhuis Santos gerestaureerd wordt en het Nieuwe Luxor Theater en het Gerechtshof te vinden zijn, is ook weer een van die recente hotspots.

En de vernieuwingen houden niet op aan de zuidkant van de stad. We arriveren op zondagmiddag en waaien bij hotel New York de nieuwe Rijnhavenbrug over naar het aloude Katendrecht, een opgeknapte voormalige zeemanswijk/hoerenbuurt waar nu onder andere op het Deliplein allerlei originele eet- en drinkgelegenheden te vinden zijn. Om de Maaskant ten zuiden van Rotterdam te verkennen kan je sinds deze zomer de Maasparcoursroute volgen, te voet, al skatend of op de fiets.

De verschillende routes langs het water variëren van 3,5 tot 28 kilometer. Naast de Erasmusbrug schepen we in op een Spidorondvaartboot, verplichte kost als je wil snappen waarom Rotterdam na Shanghai en Singapore de derde belangrijkste haven ter wereld is. Het wordt een indrukwekkende tocht langs andere bezienswaardigheden zoals het Wereldmuseum, de Euromast, de SS Rotterdam (nu drijvend hotel), de fruitsapterminal, de werven, Schiedam en vooral massa’s en massa’s containers. Genoeg om een halve wereld te verschepen.

Tekst Viviane Bulthé - Foto’s Daniël Rys

Dit artikel is verschenen in november 2014.